در راستاي تحقق دولت الکترونيکي، يکي از وزارتخانه‌هايي که به دليل ماهيت آموزشي و تربيتي خود و ضروري بودن انجام حضوري اکثر وظايفش مشارکت مي‌کند، وزارت آموزش و پرورش است. اين وزارتخانه سعي کرده تا ضمن حفظ ماهيت ذاتي خود از فناوري‌هاي نوين نيز براي ايفاي بهتر وظايف آموزشي معلمان خود استفاده کند و با راه‌اندازي بخشي به نام "هوشمندسازي مدارس" سعي کرده تا اولين قدم را در مسير دولت الکترونيک در وزارتخانه خود برداشته است.
وايمکس نيوز- در کشورهاي نفت‌خيز و يا کشورهايي که درآمد بادآورده‌اي از راه فروش منابع طبيعي يا نفت به دست مي‌آورند؛ مشاغل غيرتوليدي همچون امور اداري که عملا غيرتوليدي به حساب مي‌آيند بيشتر رشد مي‌کنند. علت آن هم اين است که اينگونه امور دولتي هم راحت‌تر هستند و هم کسي در آنها استرس افزايش توليد را ندارد. يکي از آسيب‌هاي رشد بيش از اندازه فعاليت‌هاي اداري اين است که اين امور نه تنها هزينه‌هاي هنگفتي را از منابع عمومي به خود مشغول مي‌کنند بلکه حتي در مواقعي جلوي رشد فعاليت‌هاي توليدي را نيز با تنيدن تارهاي امور اداري و اصطلاحا کاغذبازي‌هاي اينترنتي مسدود مي‌کنند.
بروکراسي در سيستم اجرايي کشور نقش مديريت و ساماندهي امور را با اولويت دهي به منافع ملي ايفا مي‌کند که تصور رتق و فتق امور بدون سيستم اداري امري تقريبا محال است. اما اگر همين حوزه بسيار مهم از اندازه ضروري خود بزرگتر شود، از حالت عادي خود خارج و تبديل به کژکارکرد مي‌شود، يعني از اجراي وظايف تعريف شده خود دور و خود به معضلي براي اداره امور جاري و فعاليت‌هاي توليدي تبديل مي‌شود.
با شروع دولت "تدبير و اميد" در سال 1392 اين مساله بسيار بيشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفت و در صدر بسياري از برنامه‌هاي دولت يازدهم از اولويت اجرايي برخوردار گشت. به طوريکه حسن روحاني در اوايل دولت اول خود در سال 1393 با امضا و ابلاغ مصوبه‌اي به دستگاه‌هاي اجرايي در خصوص آموزش مردم و فرهنگ‌سازي در مورد استفاده از خدمات دولت الکترونيکي دستور داد تا با همکاري صداوسيما، مطبوعات و رسانه‌هاي مجازي در اين راستا اقدام کنند.
همچنين در انتخابات سال 1396 و در جريان مناظرات انتخاباتي حسن روحاني، از راه‌اندازي شبکه ملي اطلاعات و تحقق دولت الکترونيک به عنوان ابزارهاي ايجاد شفافيت اقتصادي و عملکردي در کشور نام برد و نسبت به عملياتي کردن آن وعده داد.
در همين راستا در ارديبهشت ماه سال 1396 طي ابلاغيه‌اي به تمام وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هاي دولتي، چهار پروژه اولويت‌دار دولت اعلام شد که اصلاح نظام اداري و استقرار دولت الکترونيک يکي از آنها بود و از اهداف اجراي آن بهبود اقتصاد کشور و تسريع روند خدمت‌رساني به مردم اعلام شد.
در ادامه اين سلسله مراتب دستوري در نهايت اوايل مرداد امسال (1396) فاز اول پروژه دولت الکترونيک افتتاح شد تا به وعده دولت در قبال اجراي زيرساخت‌هاي تحقق دولت الکترونيک جامه عمل پوشانده شود.
در اين راستا سازمانها و ارگانهاي مختلف موظف شده‌اند تا اقدامات لازم براي تحقق بستر الکترونيکي شدن دولت را به انجام برسانند. وزارت آموزش و پرورش از آن جمله است که علي‌رغم ماهيت آموزشي و پرورشي خود که ضرورت ارتباط حضوري دانش‌آموز و معلم را ايجاب مي‌کند؛ اما داراي فضاهاي زيادي براي استفاده موثر از فناوري الکترونيکي است. فناوري‌هاي اطلاعاتي نوين مي‌توانند در تسهيل آموزش به معلمان کمک کند و همچنين ارتباط والدين با معلمان را تقويت و نظارت آنها را بر تحصيل دانش‌آموزان بيشتر کند.
ايسنا با مسئول بخش هوشمند سازي مدارس وزارت آموزش و پرورش کرده گفت‌وگو داشته تا در مورد چندوچون و نتيجه اقدامات اين وزارت در مسير طرح دولت الکترونيک بپرسد، رحمن عيسي زاده نشلي با بيان اين که هدف از هوشمند سازي الکترونيکي مدارس ارائه خدمات اداري و آموزشي به صورت الکترونيکي به دانش آموزان است، گفت: همچنين ارتباط بين مديريت مدرسه با والدين در تمام فعاليت‌هاي آموزشي و اداري از اهداف هوشمندسازي مدارس است. در همين راستا سامانه‌اي به Esevice.mido.ir راه‌اندازي شده است که در آن مديران، معلمان، دانش آموزان و والدين مي‌توانند با ورود به آن از خدمات آن استفاده کنند.
به گفته رئيس گروه هوشمندسازي مدارس وزارت آموزش و پرورش، 54 سامانه در قالب اين سرويس الکترونيکي ارائه خدمت مي‌کنند که براساس اعلام نياز بخش‌هاي مختلف وزارت آموزش و پرورش طراحي شده که در نهايت باعث مديريت يکپارچه مدارس در آينده نزديک خواهد شد. هوشمند سازي مدارس در آينده همه فعاليت‌هاي دانش آموزان را پوشش مي‌دهد که حتي خدمات پرورشي و مشاوره‌اي را نيز در قالب الکترونيکي ارائه مي‌دهيم.
وي از راه‌اندازي سامانه EMOOC آموزش و پرورش در آينده‌اي نزديک خبر داد و گفت: در اين راستا يک معلم در هر نقطه دنيا مي‌تواند محتواي الکترونيکي خود را که از قبل آماده کرده است در اين سيستم قرار دهد و از طريق سيستم‌هاي مديريتي اين محتوا را آموزش دهد که اين مي‌تواند تا حداقل 150 هزار نفر را نيز پوشش دهد که براي سال آينده نيز قصد داريم براي 650 هزار معلم در سراسر کشور اين نوع آموزش را عملي کنيم.
رئيس بخش هوشمندسازي مدارس وزارت آموزش و پرورش در نهايت با تاکيد بر اين که در بحث هوشمند سازي مدارس در دو سال گذشته هيچ بودجه‌اي هزينه نشده است و همه اين هزينه‌ها را والدين تامين کرده‌اند، گفت: تاکنون 160 هزار مدرسه با کمک‌هاي مردمي و والدين و استانداري‌ها انجام شده است. البته امسال از سوي وزارت آموزش و پرورش مبلغ 14 ميليارد تومان اختصاص يافته است که از سازمان مديريت اين بودجه تخصيص يافته اما هنوز صورت عملي به خود نگرفته است.
بحث دولت الکترونيک که از ابتداي دولت نهم مطرح شد به استفاده از فناوري‌هاي الکترونيکي به انجام پاره‌اي از امور اداري از طريق فضاي مجازي و دستگاه‌هاي خودکار رايانه‌اي اشاره دارد که علاوه بر افزايش سرعت و کيفيت خدمات‌رساني باعث کاهش هزينه‌ها نيز مي‌شود. امري که اگر به طور کامل محقق شود مي‌تواند در پيشبرد امور اقتصادي، کاهش آسيب‌هاي اداري همچون دريافت رشوه و در نهايت صرفه‌جويي در هزينه‌ها و استفاده از نيروي انساني در بخش‌هاي مولدتر اقتصادي شود.
اصطلاح دولت الکترونيکي و همچنين هم‌معناهاي آن در اواخر دهه 1990 پديدار شدند. اما تاريخچه استفاده از ICT در سازمان‌هاي دولتي را مي‌توان تا اوايل تاريخ پيدايش رايانه دنبال کرد. ادبيات IT در دولت به دهه 1970 برمي‌گردد. اين ادبيات به استفاده از فناوري‌هاي اطلاعاتي در دولت توجه دارد، در حالي که ادبيات اخير ناظر بر دولت الکترونيکي، غالباً به استفاده برونسازماني توجه دارد، مانند خدماتي که به شهروندان ارائه مي‌شود.
در ايران توجه جدي به تحقق دولت الکترونيک از دولت نهم مورد تاکيد قرار گرفت و از رشد خوبي نيز برخوردارد بود. با روي کار آمدن دولت تدبير و اميد، اين مهم به طور جدي‌تر در دستور کار قرار گرفت و اواخر دولت يازدهم طرح‌هاي شبکه ملي اطلاعات و دولت همراه در راستاي دولت الکترونيک رونمايي و افتتاح شدند.
منبع:ايسنا